Een tijd geleden stond half Parijs op zijn kop. Dat is niet zo uitzonderlijk, maar de aanleiding was dat wel. Het gerucht circuleerde immers dat meerdere musea, het Louvre op kop, de Romeinse cijfers vogelvrij hadden verklaard.
Was dit een geval van Italofobie? Of een illustratie van een vermeende toegenomen arabisering van ons cijfermateriaal? Neen, opnieuw werd het tweede lid van de wapenspreuk van de ene en ondeelbare republiek ingeroepen om domme dingen te doen. Met de gelijkheid in de hand, verdwaalt men door het hele land.
Indien men de museumdirecteuren mag geloven (niet dus), zijn Romeinse cijfers stigmatiserend en geven ze sociaal minder sterke mensen een gevoel van onveiligheid in het museum. Met name – je bent Fransman of je bent het niet – voor buitenlandse bezoekers zou dit een probleem zijn. Het is immers algemeen geweten dat de kennis van de Romeinse cijfers in Frankrijk stukken hoger ligt dan bijvoorbeeld in Zwitserland, net zoals geweten is dat met name bij de buitenlandse bezoekers aan het Louvre de sociaal zwakkeren erg talrijk zijn. Tja.
Frankrijk zou Frankrijk niet zijn geweest, als de humoristen zich geen meester hadden gemaakt van het verhaal. Een oude sketch, waarin de sansculotten de dood eisten van “Louis croix-vé-bâton” en niet van de zestiende van die naam, werd van tussen de mottenballen gehaald. Verontwaardigd bevestigden de directeurs dat ze fout begrepen waren en dat de Franse koningen nog steeds met Romeinse cijfers zouden worden geteld. Zolang ze Lodewijk XIX, Henri V en Lodewijk XX niet vergeten, is dat goed.
In een aanval van recalcitrantie viel me een ideetje binnen. Als we nu eens andere gedateerde schrijfwijzen in ere zouden herstellen? En beginnen met de namen van de maanden? Tot niet zo heel lang geleden was het gebruikelijk nauwer aan te sluiten bij de Romeinse telling en september, de historisch zevende maand, af te korten als 7ber, oktober als 8ber, november als 9ber en december als 10ber. Beginnen we ermee?
Het is enkel wachten op een museumdirecteur die zich streng uitlaat over deze wanpraktijken en eraan herinnert dat deze schrijfwijze tot verwarring kan leiden, zeker bij niet-Fransen.